Poreska uprava je tokom 2017. godine po osnovu preplaćenih doprinosa najplaćenijim zaposlenima u državi vratila 2,93 miliona eura. Prema crnogorskom zakonodavstvu, licima kojima je godišnja bruto plata preko 50.500 eura biće vraćeni doprinosi plaćeni preko tog iznosa. Tako je, prema podacima Organizacije Kod, Poreska uprava po tom osnovu vratila 2,93 miliona eura za 380 građana sa najvećim platama.
Država, odnosno Vlada, na ovaj način se ponaša kao strip junak Super Hik koji otima od siromašnih da bi davao bogatima, jer naspram 380 privilegovanih stoji preko 80.000 zaposlenih građana koji primaju platu manju od 250 eura, dok minimalac od 193 eura mjesečno dobija 9.849 radnika. Iznos manji od minimalne zarade prima čak 36.639 osoba.
U Organizaciji Kod kažu da se građanima sa minimalnom platom ništa ne vraća i ne daje, nemaju nikakve olakšice, niti privilegije.
– Razvijenom zemljom se pouzdano postaje onda kada se novac pravedno raspoređuje: manji porezi za one koji imaju minimalac, a veći za one koji imaju najviše plate. Tako se postaje bogata i pravedna država. Nju želimo svi – kažu u Kodu.
Prema riječima Mirze Krnića iz Organizacije Kod, imena lica kojima je vraćen novac na ime preplaćenih doprinosa predstavljaju poresku tajnu, što bi se moglo dodatno problematizovati. Ipak, kako ističe, važnije od toga je to što imamo zakonsko rješenje koje dozvoljava ovakvu disproporciju u korist najbogatijih. Izgovori koji su se mogli čuti u odbranu takve mjere bili su da će to privući ljude sa visokim zaradama da posluju u našem privrednom sistemu i da će stvoriti bolji investicioni okvir. Nasuprot tome, to nije dalo nijedan jasan indikator da su veliki investititori pohrlili u Crnu Goru zbog tog rješenja, a, sa druge strane, socijalna nepravda je dovedena do apsurda da ljudi koji zarađuju preko 14-15 puta više od onih sa minimalnom zaradom bivaju oslobođeni doprinosa koji plaćaju najsiromašniji. Dakle, donesena je mjera koja nikome ne ide u korist, osim onima sa ekstremno najdubljim džepom – kaže Krnić.
On ističe da je neprihvatljivo da nasuprot 380 privilegovanih koji uz to imaju izuzetno visoke plate, imamo 80.000 građana čija je mjesečna zarada ispod 250 eura.
– Poenta cijele priče je da sistem funkcioniše zahvaljujući onima koji imaju manje i koji redovno i uredno izmiruju sve svoje obaveze. Oni najviše pune državnu kasu i čine da sistem kako-tako funkcioniše, dok najbogatiji imaju velike olakšice, no i pored toga mnogi od njih ne izvršavaju obaveze koje imaju prema državi – počev od plaćanja naknada za koncesije pa sve do poreskog duga. Ovo mora da se mijenja odmah – sistem mora funkcionisati tako da se osmišljavaju i sporovode zakonska rješenja koja će poboljšavati ekonomski položaj što većeg broja građana od čega će na kraju i privreda imati više koristi jer će ukupna potrošačka moć biti veća. Sve drugo je, dugoročno gledano, čist promašaj – navodi Krnić za „Dan”.
M.S.


Rast broja povlašćenih

Pravo na povraćaj obveznici imaju u skladu sa Zakonom o doprinosima za obavezno socijalno osiguranje i pravilnikom o usklađivanju iznosa najviše godišnje osnovice za plaćanje doprinosa. Najviša godišnja osnovica iznosila je 50.500 eura. Poreski obveznici imaju pravo na povraćaj doprinosa uplaćenih na ukupnu godišnju osnovicu koja prelazi navedeni maksimalni iznos, ističu iz Poreske uprave. U prošloj godini pravo na povraćaj ostvarilo je 45 osoba više nego u 2016, a ukupni isplaćeni iznos veći je za 600.000 eura. Tokom 2016. izvršen je povraćaj više plaćenih doprinosa za obavezno socijalno osiguranje za 335 fizičkih lica u ukupnom iznosu od 2.285.546 eura.